Marka Patenti Nedir
Marka Patent, Marka patenti almak tabirleri halk arasında marka tescili yerine kullanılan bir yanlış ifadedir. Bunun gibi isim patenti, firma patenti gibi ifadelerle de marka tescilinin kastedildiği konuşmalar yapılmaktadır.
Bu konuda kullanılacak doğru ifade MARKA TESCİLİ’dir. Yapılacak işlem bir tescil işlemidir ve tescil edilecek şey ise markadır. Bu noktada doğru olan tabirleri listelemek yararlı olabilir:
- Marka Tescili
- Patent Tescili
- Faydalı Model Tescili
- Endüstriyel Tasarım Tescili
Şimdi bu kavramları kısaca tanımlayarak aradaki farkı tespit edelim.
Marka Tescili
Bir ticari faaliyeti başka bir ticari faaliyetten ayırmamıza yarayan işaret markadır. Markanın bir firma ya da şahıs yada bunların oluşturduğu bir grup adına belirli bir meslek alanı için tescil edilmesi işine de marka tescili diyoruz. Marka bir kelime, harf grubu, rakam, bunların karışımı, hareket, ses, renk, renk kombinasyonu ya da şekil olabilir.
Marka tescili on yıllığına veriliyor ve on yılda bir yenilenerek sonsuz devam edebiliyor.
Patent Tescili
Yeni, Teknikte bir gelişme sağlamış ve sanayide uygulanabilen buluşlar patent tescili ile korunur. Patent dendiğinde bir teknik buluşu anlıyoruz. Örnek olarak; mobil telefon yeni bulunmuş olsaydı bir Patent Tescili ile korunacaktı fakat markası herhangi bir isim olacaktı. Somutlaştırırsak mobil telefon için patent tescilini ilk olarak MOTOROLA ABD’nde almıştı. Ürün satışa sunulduğu zaman markası da MOTOROLA oldu.
Patent tescili 20 yıl için verilir ve 20 yılın sonunda serbest kalır herkes o buluşu kullanabilir. Dolayısıyla piyasada Samsung, Apple, Xiaomi,… markalı çok çeşitli markalı mobil telefonlar görmekteyiz.
Faydalı Model Tescili
Patent tescilinin bir alt türü olan faydalı model tescilleri de teknik buluşların tescil edilerek korunmasını sağlar. Faydalı model tescili sahibine patentten farklı olarak 10 yıllık koruma sağlar. 10 yılın sonunda faydalı model tescili ile koruma altına alınmış buluş serbest kalır ve herkes o buluşu uygulayabilir.
Endüstriyel Tasarım Tescili
Endüstriyel olarak üretilebilen ürünlerin dış estetik görünümünün korunmasını sağlayan tescil türüne Endüstriyel tasarım tescili diyoruz. Markalar için yanlış olarak kullanılan marka patent tabiri gibi buna da halk ağzında Tasarım Patenti dendiğine sıkça rastlıyoruz. Bu tabir de Türkiye ve bir çok ülkede yanlış bir ifadedir fakat bu noktada bir ek bilgi vermeliyiz.
ABD ve Çin’de Endüstriyel Tasarım Tescillerine Türkçe karşılığı Tasarım Patenti denecek şekilde “Design Patent” denmektedir. Eğer ABD veya Çin’den bahsediyorsak bu tabir kullanılabilir. Türkiye’de yapılan tescile Endüstriyel Tasarım Tescili diyoruz.
Endüstriyel Tasarım Tescilleri beş yıllığına kazanılır. Dolayısıyla, En çok yirmi beş yıla kadar yenilenerek uzatılabilir. Yirmi beş yılın sonunda ya da yenileme yapılmayan herhangi bir periyotta artık tasarım serbest kalır. Bu durumda, tasarım artık herkes tarafından ürünlere uygulanabilir.