Fikir patenti alınabilir mi sorusu ile çok sık karşılaşıyoruz. Kısaca cevap verelim EVET ALINABİLİR. Şimdi bunu nasıl yapacağımızı detaylı olarak açıklayalım.
İlk olarak bir fikre patent tescili almamızın üç şartını belirtelim:
- Yeni olacak
- Buluş basamağı olacak
- Sanayide üretime ya da kullanmaya uygun olacak
Örneğin aklımızda bir buluş fikri var ve henüz somut bir ürün haline dönüştürmedik. Yani buluşumuz bir fikir düzeyinde. Peki, aklımızda fikir olarak bulunan buluş fikrimiz patent tesciline konu olur mu? EVET OLUR? Ne zaman olur? Buluş fikrimiz yukarıdaki üç koşulu sağlıyorsa.
Fikir Patentimizin Başvurusu Nasıl olacak?
Öncelikle bütün patent başvurularını aynı şekilde yapıyoruz. Yani aşağıdaki listede bulunan evrakı hazırlıyoruz ve Türk Patente başvuru yapıyoruz.
- Tarifname
- İstemler
- Şekiller
- Özet
Devamında Türk Patent ne yapıyor derseniz; bu evrakta yazdığınız bilgiler dünyada daha önce var mıydı, ilk kez siz mi buldunuz diye araştırıyor. Dolayısıyla Türk Patent ne yapmıyor diye de soralım:
- Sizi arayıp buluş çalışıyor mu diye sormuyor
- Bir numune getir de bakayım demiyor
Sonuç olarak Türk Patent yazdığınız tarifnamede açıkladığınız bilgiye bakarak buluşunuz patent tesciline uygun mu değil mi diye bakar ve kararını verir. Dolayısıyla buluşunuz pratik olarak uygulanmamış bir fikir olsa da patent tesciline uygunsa FİKİR PATENTİ OLUR.
Bunun İstisnası Var mı?
Evet var. Mikro organizmalar ile ilgili patent başvurularında başvuru yapan uluslararası kabul edilen depo ofislere mikro organizma numunesi verir. Dolayısıyla Türkiye’de bir mikroorganizma patenti başvurumuz olursa numune göndermemiz gereken ofis Macaristan Patent Kurumudur. Yani bakteri, mikrop ya da virüs geliştirmediyseniz kimse sizden numune, ürün ya da prototip, vs. istemeyecek.
Aklımıza Gelen Her Fikir İçin Koşup Patent Başvurusu Yapalım mı?
Buluşçuların yaptığı her 100 patent başvurusunun 30-40 civarı patent tesciline ulaşıyor. Ayrıca patent tesciline hak kazanan patentlerin yaklaşık onda biri (1/10) gelir getiriyor. Burada belki yüzlerce kere buluşçulardan duyduğumuz bir mantık yürütmeyi belirtelim:
Buluşçular genel olarak bu anlatımı değişik kelimelerle yaparlar:
“Ben bir buluş yaptım. Buluşum çok yararlıdır. Piyasada karşısına çıkıp alternatif olacak başka ürün yoktur.
Buluşum yenidir. Nerden mi biliyorum yeni olduğunu; eğer böyle bir buluş daha önce yapılmış olsaydı piyasada olurdu. Bu fikri uygulayan biri zaten diğer ürünlere yaşam hakkı tanımaz. Piyasada buluşuma benzer bir ürün olmadığına göre buluşum yenidir. Dolayısıyla patent başvurusu yapmak istiyorum.”
Burada iki probleme dikkat çekmek gerek:
1- İk olarak buluşunuz ile ilgili olarak ön araştırma yapmadan yeniliğini bilmemiz mümkün değil. Piyasada görmüyorum o zaman yenidir dediğimizde çoğu zaman bir ülke piyasasını ya da birkaç firmanın oluşturduğu küçük bir çevreyi görerek konuşuyoruz. Öte yandan patent veri tabanında bulunan milyonlarca patent başvurusunu, bilimsel literatürde bulunan milyonlarca makaleyi görmeden yapacağımız fikir yürütmesi bizi ancak yanıltır.
2- Bazen aklımızda çok mantıklı olan bir buluş uygulamada düşündüğümüz sonucu sağlamıyor. Bu tür buluşların en bilinen örnekleri kısaca devr-i daim makineleri dediğimiz tükettiğinden fazla enerji ürettiği iddia edilen mekanizmalar. Sonsuz enerji buluşu da dediğimiz fikirlerle bize gelen buluşçular genel olarak buluşlarını uygulamamış oluyorlar. Bu durum aslında imkânsız olan fikir için zaman ve para kaybından başka sonuç yaratmıyor. Dolayısıyla bu türde buluş gerçekleştirdiğine inanan kişilere yapacağımız en samimi öneri “buluşu uygulayın ve aklınızdaki sonucun gerçekleştiğini görün” olacaktır.
Bütün Fikirler Patent Olur mu?
Bu noktada belirtmemiz gereken şudur; aklımıza gelen her şey fikirdir. Örneğin:
- Bu akşam yemeği dışarıda yiyelim
- Şu köşeye bir dükkan açsam iyi kazanırım
- Çizgili desenli gömlekler yapsam çok satarım
- ax+by=cz ispatı için aklıma çok iyi bir fikir geldi
Fikirleri de fikirdir ama patent konusu değildir. O halde fikir patenti sorusu sormadan önce fikrin patent kriterlerini sağlayıp sağlamadığını kontrol etmek gerekir.
Aklınızda bir buluş fikri varsa bunu bir patent vekili ile tartışmanız sizin için yararlı olacaktır. Fikir patenti konusunda sorularınız için bize ulaşın.